جزئیات انتقال آب دریای خزر به سبزوار

پیش بینی می شود که بخش نخست طرح در مدت 24 ماه به بهره برداری برسد.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا گفت: عملیات اجرایی طرح شیرین سازی و انتقال آب دریای خزر به حوضه فلات مرکزی ایران، فردا با حضور مقام های عالی کشور آغاز می شود.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از پایگاه خبری وزارت نیرو، محمدرضا عطارزاده در جمع خبرنگاران، از آغاز عملیات اجرایی طرح شیرین سازی و انتقال آب دریای خزر به حوضه فلات مرکزی ایران، فردابا حضور دکتر "محمود احمدی نژاد" رئیس جمهوری خبر داد.

وی تامین آب شرب و صنعت، توسعه صنایع و معادن موجود، رشد اشتغال در نواحی هدف، رشد و توسعه شهرهای حاشیه کویر، توسعه کشاورزی صنعتی با افزایش پساب حاصل از طرح و تعادل بخشی سفره های آب زیرزمینی را از اهداف مهم این طرح بزرگ خواند.

وی افزود: طرح شیرین سازی و انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی از دو سال پیش در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفت و با پیگیری های رییس جمهوری این کار سرعت بیشتری یافت.

وی سیمای کلی طرح را شامل سه مسیر دانست و گفت: مسیر الف از ساری آغاز شده و با گذر از سمنان، قم و کاشان به اصفهان خواهد رسید.

وی مسیر "ب" را از خلیج گرگان یک شاخه به سبزوار و یک شاخه به بیرجند و دیگری را به یزد اعلام کرد و گفت: مسیر "ج" مسیر جنوبی است که از غرب بندرعباس به گلگهر می رسد.

عطارزاده در تشریح علت اجرای پروژه گفت: ما به این نتیجه رسیده ایم که به جای انتقال صنعت به نزدیک آب، آب را به صنعت برسانیم.

وی افزود: در زمان کنونی مراحل مطالعه طرح به پایان رسیده است و اکنون زمان آغاز عملیات اجرایی است.

این مقام مسئول درخصوص میزان آب استحصالی از این طرح، گفت: پیش بینی شده است که 500 میلیون مترمکعب آب در سال از دریای خزر و یک میلیون مترمکعب آب از دریای عمان و خلیج فارس از طریق این طرح منتقل شود.

وی روش کار را با شیرین سازی در لب دریا دانست و گفت: انتقال با خطوط لوله های آبرسانی به مناطق هدف انجام می پذیرد.

وی پیمانکار طرح را قرارگاه خاتم الانبیاء اعلام کرد و گفت: قرارگاه خاتم الانبیاء تجربه های خوبی در این زمینه داشته و در گذشته نیز پیمانکار خط لوله نفت نکاء – ریل بوده است.

وی آبرسانی به سمنان را نخستین هدف طرح شیرین سازی و انتقال آب دریای خزر به حوضه فلات مرکزی ایران دانست.

وی درخصوص تاریخچه مطالعه این طرح گفت: برای انتخاب مکان اجرای طرح 9 گزینه مورد بررسی قرار گرفته که بهترین گزینه مسیر خط هفت بوده است.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا معیار انتخاب این خط را آسانی اجرا، آماده بودن زیرساخت ها، انجام مطالعه های گسترده پیشین، حداقل زمان اجرا، استفاده از تجربه های پیشین مسیر خط لوله نفت و آب، حجم آب مورد نیاز، هزینه های بهینه اجرای طرح و حداقل مشکلات زیست محیطی - اجتماعی و استملاک بیان کرد.

به گفته عطارزاده، این طرح تنها برای آب شرب، صنعت و کشاورزی صنعتی استفاده می شود و برای کشاورزی صرف کاربردی ندارد.

عطارزاده هزینه آب استحصالی را بین 15 هزار تا 25 هزار ریال در هر مترمکعب اعلام کرد و گفت: پیش بینی می شود که بخش نخست طرح در مدت 24 ماه به بهره برداری برسد.

وی افزود: گزینه هفت هیچ تداخلی با مناطق حفاظت شده محیط زیست ندارد و آسیبی به محیط زیست نمی زند.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا برآورد هزینه در مرحله نخست اجرای طرح شیرین سازی و انتقال آب دریای خزر به حوضه فلات مرکزی ایران را 30 هزار میلیارد ریال اعلام کرد و گفت: از این میزان حدود 20 هزار میلیارد ریال توسط تهاتر با سهام صنایع پتروشیمی به پیمانکار واگذار شده است و مابقی آن از منابع دیگر تامین می شود.

وی در پاسخ به این سوال که تعدادی از مناطق شمالی کشور خود دچار کم آبی هستند و آیا با این شرایط انتقال آب از شمال کشور به سمت مرکز توجیه منطقی دارد، گفت: در شورای عالی آب مشخص شده است که تا زمانی که جایی که از منابع آبی خوبی برخوردار است، خود به لحاظ آبی تامین نباشد نباید از آب آن منطقه برای سایر مناطق استفاده شود.

وی ادامه داد: ساخت تعدادی سد در شمال کشور، اجرای طرح آبرسانی آب گیلان، مازندران و گلستان و ساخت آب بندهای استان گیلان و مازندران، سدهای لاستیکی و سد شهریار (استور) در بالادست سد منجیل در سفیدرود عواملی است که به زودی شمال کشور را سیراب خواهد کرد.

منبع:سلام سبزوار

یک ایده ده دقیقه‌ای، طرح انتقال آب از دریا و چند سؤال

یک ایده ده دقیقه‌ای، طرح انتقال آب از دریا و چند سؤال
شاید کمتر کسی باشد که از پرونده طرح های انتقال آب از دریاها به نقاط کویری در ایران اطلاعات کاملی داشته باشد. طرح هایی که پرونده آنها هم اکنون به طرح انتقال آب از دریای خزر به منطقه حوض سلطان رسیده است.

مجله مهر: نخستین بار، "محمد محمدی" روزنامه نگار پیشکسوت استان کرمان در کتاب خاطرات یکصد سال روزنامه نگاری، از طرحی به نام انتقال آب دریای های جنوب به کویر لوت سخن گفت که قرار بوده است در دوران حکومت پهلوی اجرا شود.

او گفته بود که یک مهندس کرمانی الاصل در دهه های قبل از انقلاب پیگیر مطالعات این طرح بوده است.

ماجرا گذشت تا ابتدای دهه 80 که بحث خشکسالی و کمبود آب در شهرستان رفسنجان در استان کرمان شدت بیشتری یافت و دوباره بحث انتقال آب مطرح شد. این بار، انتقال از سرشاخه های رود کارون به رفسنجان.

مسئله البته تا حدی هم ابعاد سیاسی پیدا کرد.

حجت الاسلام هاشمیان، امام جمعه فقید رفسنجان وارد صحنه دفاع از این طرح شده بود. زمزمه هایی از کشاورزان و نمایندگان استان خوزستان نیز به گوش می رسید که مخالف این طرح بودند و می گفتند تا وقتی که زمین های کشاورزی استان ما به آب نیاز دارد چه ضرورتی هست که آب کارون به استان های دیگری منتقل شود؟

این اما تمام حرف و حدیث ها نبود. روی دیگر سکه آن بود که اجرای این طرح نیازهای مختلف و البته بزرگی داشت.

در همین راستا قرار شده بود یک کمپانی لوله سازی ایتالیایی بیاید و با ساخت یک کارخانه در رفسنجان، اقدام به ساخت لوله های مورد نیاز برای انجام این طرح انتقال کند.

طرحی که البته مشخص نشد سرانجام آن به کجا رسید و این کمپانی بالاخره آمد یا نیامد؟

زمزمه های طرح انتقال آب به رفسنجان هنوز هم به گوش می‌رسد. در واقع اقتصاد کشاورزان پسته کار شهر رفسنجان در خطر کم آبی شدید قرار گرفته است.

رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی استان کرمان در اسفند ماه سال گذشته گفتگویی را در همین زمینه با نشریه محلی استقامت در استان کرمان انجام داده است.

محسن رشیدفرّخی در صحبت های خود با اشاره به مسئله کم آبی کشاورزان رفسنجانی تصریح کرده است که "طرح انتقال آب در دسترس نیست."

او همچنین تصریح کرده است که این طرح حتی در صورت اجرا هم با مشکل دیگری مواجه خواهد شد و آن مقرون به صرفه نبودن آن است.

او به نظر استاندار فعلی کرمان پیرامون طرح انتقال آب نیز اشاره کرده و گفته بود که خوشبختانه نظر ایشان هم این است که اجرای این طرح در کوتاه مدت ممکن نیست و در دراز مدت هم اگر اجرا شود مقرون به صرفه نخواهد بود.

و دوباره طرح انتقال آب


پرونده طرح های انتقال آب در ایران اما گویا قراری بر بسته شدن نداشت.

این بار شخص رئیس جمهور و همرزم سابقش یعنی مجید نامجو وزیر نیرو بودند که بصورت ناگهانی در حاشیه دریای خزر و در حالی که در پشت سرشان ده ها ماشین مکانیکی، بیل هایشان را بالا برده بودند، طرح انتقال آب از دریای خزر به دریاچه حوض سلطان در کنار اتوبان تهران- قم را افتتاح کردند.

طرحی که خبر اجرای آن در ابتدا همه را در شوک فرو برد و به سکوت واداشت اما کم کم زمزمه های جالبی درباره این طرح بوجود آمد.

زمزمه هایی که در مهمترین آنها، این "غلامعلی خیاط خلقی" مدیر عامل شرکت آریاکاوان یا همان شرکت پیشنهاد دهنده این طرح انتقال بود که در گفتگو با هفته نامه آسمان، خود را طراح این ایده معرفی کرده بود و البته گفته بود که ایده طرح انتقال آب از خزر را هم خدا در دل او نهاده است.

مردی که با 10 دقیقه فکر کردن قصد دارد بندر انزلی را از غرق شدن نجات دهد


خیاط خلقی اینطور گفته بود که ایده طرح انتقال آب از خزر، تنها در مدت 10 دقیقه در ذهن او نشسته است و پس از آن بوده که او مطالعاتش را در این باره شروع کرده است.


او گفته بود که بر اساس مطالعات ما آب دریای خزر طی سال های آینده بین 3 تا 5 متر مربع افزایش پیدا می کند و لذا اگر اقدام خاصی صورت نگیرد بندر انزلی به زیر آب خواهد رفت.

آقای مدیرعامل درباره اعتبار طرح نیز گفته بود که قرار است سالانه 5 درصد از درآمد حاصل از فروش نفت کشور به این پروژه اختصاص یابد.


باید منتظر بود و دید که داستان طرح تاریخی انتقال آب در ایران، این بار به کجا می رسد؟

درباره طرح یاد شده سوالات فراوانی وجود دارد که در هیچ کجا پاسخی برای آن نیافته ایم.

دریای خزر یا به عبارتی دریاچه خزر فقط متعلق به ایران نیست و 5 کشور دیگر هم در آن سهم دارند.

البته تاکنون واکنش خاص دیپلماتیکی از جانب آنها در مورد طرح برداشت از آب خزر گزارش نشده است اما معلوم هم نیست که این سکوت با توجه به پیامدهای احتمالی طرح مذکور ادامه داشته باشد.


چه اینکه خبرگزاری موج گزارش داده است که کارشناسان روسی نسبت به اجرای این طرح ابراز نگرانی کرده و خواستار مطالعات بیشتری در زمینه اجرای آن شده اند.


کارشناسان قزاق نیز با بیان اینکه سهم قزاقستان از دریای خزر، کم عمق ترین قسمت این دریا است تأکید کرده اند که اقدام ایران آثار محسوسی را بر سهم کشور قزاقستان از دریای خزر خواهد داشت.


از سوی دیگر، پاسخی برای این سوال مهم نیز از جانب کسی ارائه نشده است که بالاخره محل ورود نهایی آب دریای خزر آیا پذیرش تغییرات اکولوژیکی و اکوسیستمی را دارد یا خیر؟

آیا منطقه حوض سلطان می تواند تبدیل به یک دریاچه بزرگ شود و تا آن حد بزرگ که به گفته ارائه دهنده طرح انتقال، بتواند تهرانی ها را متقاعد کند که به کنار این دریاچه مهاجرت کنند و پس از مدتی نیز پایتخت ایران از اساس منتقل شود؟

و کویر استپ گونه میان تهران و قم آیا پذیرش این را دارد که دچار یک تبدل بزرگ زیست محیطی شود؟

سوال مهم دیگر نیز در این رابطه آن است که هنوز معلوم نیست دریای خزر با این طرح 10 دقیقه ای! چگونه کنار بیاید.

آیا بزرگترین دریاچه جهان نیز به سرنوشت دریاچه ارومیه مبتلا می شود یا اینکه خواهد توانست با استعدادی که دارد دریاچه دیگری را در قلب ایران بوجود بیاورد؟

تمام اینها سوالاتی است که با بردن نام پروژه "انتقال آب خزر به کویر" از ذهن هر کسی عبور می کنند و البته تاکنون نیز پاسخ مستدلّی به آنها داده نشده است.

البته دولت دوازدهم که تا حدود 15 ماه دیگر بر سر کار می آید نیز در روشن کردن ابعاد و تعیین سرنوشت شیرین یا تلخ احتمالی این طرح سهم مهمی خواهد داشت.

خبرگزاری مهر