از ننگین ترین عملکرد های که در کارنامه پهلوی دوم در تاریخ معاصر مان ثبت شد و برای همیشه تاریخ آن را با جزئیاتش در حافظه خود خواهد داشت ، کودتای 28 مرداد 1332 هجری شمسی است . در باره این واقعه اسفناک منابع داخلی و خارجی ، اعم از دست اندر کاران کودتا و شاهدان واقعه مطالب بسیاری را بیان داشته اند ، در این مجال کوتا فقط به یکی از جزئیات این واقعه که کمتر آن را شنیده اید خواهم پرداخت .

در جریان کودتای 28 مرداد همانطور که می دانیم سازمان سیای آمریکا و mi6 انگلیس ابتکار عمل را در دست داشتند ، اما سوال من این است که آیا در این بین منفعت شخصی گردانندگان کودتا هم مؤثر بوده است یا خیر. در جواب باید بدانیم که آلن دالاس رئیس پیشین سازمان سیای آمریکا و برادرش جان فوستر دالاس وزیر امورجارجه وقت امریکا و از عوامل مؤثر در کودتا ، هر دو از سهامداران شرکت کرامول و سولیوان بودند که در شهر دالاس ، زادگاه این دو برادر ، نمایندگی نفت شرکت نفت ایران و انگلیس را بر عهد داشتند . از این رو بی جهت نبود که جان فوستر دالاس برای هدایت و رهبری کودتا مستقیمأ وارد میدان شد و با مسافرت به ایران خود را در گیر ماجرا نمود . در این جا از فرصت استفاده کنم و بگویم که برنده اصلی در قضیه نفت ایران پس از تشکیل کنسر سیوم نفت و پس از کودتا همان شرکت نفت ایران و انگلیس بود . به صورت خلاصه ببینید: 1- انگلیس 40درصد 2- پنج غول بزرگ آمریکائی35 درصد 3- رویال داچ شل 14 درصد 4- شرکت فرانسوی 6 درصد 5- شرکت های مستقل آمریکائی 5 درصد نفت ایران را به خود اختصاص دادند . جالب است بدانیم که شرکت رویال داچ شل ، شرکتی هلندی – انگلیسی بود و انگلیس یکی از سهامداران عمده این شرکت هلندی بود .